ข้าวมูนห่อ คือขนมที่ผสมแป้งข้าวเหนียวกับน้ำอ้อย จากนั้นนำไปห่อใบตองกล้วยแต่ในสมัยโบราณมักนิยมใช้ใบตองตึง จากนั้นนำมานึ่งให้สุก และมักนิยมทำในงานบุญ เช่น ปอยส่างลอง ปีใหม่ เข้าหว่า ออกหว่า หรือเข้าพรรษาและออกพรรษานั่นเอง ในช่วงนี้เข้าสู่เดือนเมษายนชาวไทใหญ่มักนิยมไปกั่นตอหรือขอขมา มักนิยมเอาข้าวมูนห่อไปหลู่คนเฒ่าคนแก่ผู้ที่อยู่บ้านใกล้เรือนเคียง และนำไปถวายพระที่วัดอีกด้วยค่ะ สิ่งนี้เป็นขนบธรรมเนียมอันดีงามที่ได้ทำสืบต่อกันมาเนิ่นนานตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษจนถึงรุ่นสู่รุ่น ข้าวมูนห่อไม่นิยมนำมาทำขายเท่าไหร่นัก อาจเป็นเพราะขั้นตอนและวิธีการทำที่ยุ่งยาก ถึงไม่นิยมนำมาขาย หากอยากรับประทานและลิ้มลองรสชาติอันหอมหวานแล้วนั้น ต้องรอให้ถึงเทศกาลต่าง ๆ เท่านั้นค่ะ หรือไม่ก็ทำทานเองที่บ้านหากท่านไหนอยากลงทำเราไปเตรียมวัสดุอุปกรณ์กันเลยค่ะ ส่วนผสม 1. แป้งข้าวเหนียว 1 ถุง 2. น้ำอ้อยแข็ง 0.5 กิโลกรัม 3. ถั่วลิสง 100 กรัม 4. น้ำมันพืชเล็กน้อย 5. น้ำสะอาด 6. ใบตองสำหรับห่อขนม วิธีทำ - เคี่ยวน้ำอ้อยให้ละลายผสมน้ำเล็กน้อย คนไปเรื่อย ๆ จนเหนียวข้นแนะนำใช้ไฟอ่อน ๆ นะคะ - นำถั่วลิสงคั่วให้หอมโขลกให้ละเอียด - เตรียมใบตองเช็ดให้สะอาดจากนั้นฉีดให้เป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้าความกว้างยาวประมาณ 1 คืบส่วนความยาวก็ตามขนาดใบตองเลยค่ะ (แนะนำให้นำใบตองผึ่งแดดร้อน ๆ ก่อนนะคะเวลาห่อขนมใบตองจะได้ไม่ฉีกง่าย) - นวดส่วนผสมทุกอย่างให้เข้ากันหากแป้งแห้งจนเกินไปให้เติมน้ำสะอาดเล็กน้อยนวด จนได้ที่ให้แป้งเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอ่อน - นำน้ำมันพืชทาบนใบตองเพื่อที่ขนมจะได้ไม่แห้งและจะไม่ติดกันในเวลาทาน - นำแป้งที่ผสมไว้ห่อไปเรื่อย ๆ จนหมดแล้วนำไปนึ่งประมาณ 40 นาที เพียงแค่เปิดฝาหม้อนึ่งนั้นกลิ่นหอมของขนมและใบตองยั่วยวนชวนน้ำลายไหลเลยทีเดียวค่ะ รสชาติของข้าวมูนห่อจะมีความเหนียวนุ่ม ได้ความหวานอ่อน ๆ ของน้ำอ้อย มีความละมุนของถั่วลิสง หากใครที่ชอบมะพร้าวก็สามารถนำไปผสมได้นะคะ บางคนที่พึ่งเคยทานก็บอกว่ารสชาติคล้ายกับ “ขนมหมก” ของภาคอีสาน แต่อร่อยกันคนละแบบ สามารถไว้ได้นานถึง 3-5 วัน หากเอาไว้นานสามารถนำไปทอดหรือว่าย่างไฟอ่อน ๆ ก็อร่อยอีกแบบนะคะ เวลาทานตอนร้อน ๆ ฟินจนไม่หยุดเลยทีเดียวค่ะ ทุกภาพโดยผู้เขียน