ขนมหม้อแกงคนเก่า

หากพูดถึงความเป็นอยู่ของคนชนบทหรือคนบ้านนอก ความเป็นคนชนบทของเราๆ ที่อยู่ชนบทนั้นเรียบง่าย กินกันง่าย ผัก น้ำพริก น้ำปลาร้า มีแค่นี้ก็กินข้าวได้หลายมื้อ ยกเว้นบางคนเท่านั้นที่ไม่กินปลาร้าซึ่งอาหารอย่างอื่นก็มีให้เลือกกินมากมายหลายอย่าง ยิ่งอาหารในตลาดนัดมีมากจนซื้อไม่ถูกว่าจะกินอะไรดี มีทั้ง ยำกบ แกงเลียงเห็ดป่า แกงเปรอะหน่อไม้ อ่อมปลาซิว นั่นเป็นเรื่องอาหาร ส่วนเรื่องขนม น้อยคนนักจะได้ลิ้มลองขนมสูตรโบราณดั้งเดิมของแท้จากรุ่นปู่ย่า ตายายเพราะไม่ค่อยได้อยู่บ้าน แต่คนที่ได้ชิมแล้ว ต้องอยากชิมอีก มีหลายอย่าง เช่น กระยาสารท ข้าวเหนียวแดงและขนมหม้อแกง ครั้งนี้จะพูดถึงขนมหม้อแกงค่ะ

ขนมหม้อแกงดอนท่านา

ความจริงแล้วขนมหม้อแกงสูตรคนเก่านี้เป็นขนมสูตรดั้งเดิมของหมู่บ้านดอนท่านาซึ่งทำต่อๆ กันมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่า ตาทวด พอมาถึงรุ่นลูก รุ่นหลาน สูตรเดิมไม่มีนมข้นหวานเป็นส่วนผสม รุ่นลูกหลานเพิ่มนมขึ้นมาเพื่อความหอม อร่อยมากยิ่งขึ้น บางคนบอกว่า “กินมากๆ อ้วนแน่ๆ” เพราะมีแต่ของทำให้อ้วนทั้งนั้น แต่ขนมหม้อแกงของหมู่บ้านนี้ กินแล้วไม่อ้วนแน่นอนเพราะทุกครั้งที่ทำ ไม่พอทั่วถึงกัน ได้ชิมกันคนละคำสองคำก็หมดแล้ว บางคนกินหมดชิ้นก็ไม่อ้วนเพราะนานๆ ได้กินสักครั้งหนึ่ง ส่วนมากจะทำในงานบุญต่างๆ และทำไปวัดเฉพาะวันพระใหญ่เท่านั้น

ขนมหม้อแกงสูตรโบราณของชาวบ้านดอนท่านา จะว่าทำยากก็ยาก จะว่าทำง่ายก็ง่าย สำหรับคนที่ทำเป็นประจำ ที่บอกว่าทำยากสำหรับคนไม่เคยทำนั่นแหละตรงประเด็นเลยละ ขนมหม้อแกงของคนรุ่นเก่ามีวัตถุดิบไม่กี่อย่างแต่เวลาทำก็หลายขั้นตอนทีเดียว

วัตถุดิบใช้ทำขนมหม้อแกง

1.แป้งข้าวจ้าว 2 ขีด

2.น้ำตาลปี๊บ 8 ขีด

3.ไข่ไก่ 25 ฟอง

4.กะทิ 1.6 กิโลกรัม (แยกกะทิเป็นหัวกะทิกับหางกะทิไว้คนละถุง)

5.นมข้นหวาน 1 กระป๋อง

6.หอมแดง 2 ขีด

7.น้ำมันพืช 1 ขวด

นวดแป้งกับหัวกะทิ

วิธีทำ

1.นำแป้งข้าวจ้าวมานวดกับหัวกะทิให้เข้ากันแล้วใส่น้ำตาลปี๊บ นวดให้เข้ากันเติมน้ำกะทิทีละน้อยจนเนื้อแป้งเนียนแล้วเติมน้ำกะทิจนหมด

2.ไข่ไก่กะเทาะเปลือกออก ตีไข่ให้เป็นฟอง

3.หอมแดงซอยแล้วเจียวให้เหลือง

4.นำไข่ไก่ที่ตีเป็นฟองเทรวมกับแป้งที่นวดผสมน้ำกะทิไว้ แล้วกรองด้วยผ้าขาวบาง หลังจากนั้นเปิดกระป๋องนม เทนมลงไปคนให้เข้ากัน

กรองแป้งก่อนลงถาดกวน

5.เทน้ำมันพืชที่ตักออกจากหอมเจียวลงในถาดก่อนเทแป้งที่ผสมเรียบร้อยแล้วลงในถาดสำหรับกวนแป้งและใส่หอมเจียวประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ

ใส่แป้งลงถาด ใส่หอมเจียว

6.ก่อไฟด้วยถ่าน ใช้ก้อนอิฐวาง 2 ด้าน ก่อไฟไว้ตรงกลางระหว่างก้อนอิฐ เพื่อไว้สำหรับวางถาดขนม

7.ไฟติดแรงจึงนำถาดขนมลงวาง กวนขนมไม่ให้ติดก้นถาดจนกระทั่งแป้งข้นและแห้งจึงปาดหน้าแป้งให้เรียบเสมอกัน เทน้ำมันพืชให้ท่วมแป้ง

ตักน้ำมันออกเมื่อขนมเหลืองทั่วกันแล้วโรยหอมเจียวอีกครั้ง

8.ผิงหน้าโดยใช้แผ่นสังกะสีวางบนถาดขนมที่กวนแล้ว ก่อไฟบนแผ่นสังกะสี ใส่กาบมะพร้าวและถ่านเพื่อให้ความร้อนลงไปถึงตัวขนม ผิงให้หน้าขนมเหลืองทั้งถาดจึงตักน้ำมันจากตัวขนมออกแล้วโรยด้วยหอมเจียว เสร็จเรียบร้อย (ปล่อยไว้ให้เย็นจึงตัดเป็นชิ้นถ้าไม่เย็นจะเละตัดไม่เป็นชิ้น)

ภาพทุกภาพโดย ผู้เขียน ริมป่า