มะม่วงเป็นไม้ยืนต้นที่คนไทยรู้จักกันดี แต่ประโยชน์ของต้นมะม่วงนั้นทุกคนคงรู้กันแล้วว่าปลูกเพื่อทานผลของมัน นอกจากนั้นแล้วยังมองหาประโยชน์อะไรไม่ได้จากต้นของมันนอกจากเป็นร่มเงา แต่ท่านรู้หรือไม่ว่าที่ภาคเหนือนั้นใบของมะม่วงสามารถเอามาประกอบอาหารได้ แต่จะใช้ตรงส่วนที่เป็นยอดใบอ่อนเท่านั้น โดยเมนูนี้เรียกว่า ส้าผักม่วง หรือ ส้าใบม่วง จะมีส่วนประกอบและขั้นตอนอย่างไรไปดูกันเลยครับ ส่วนประกอบ 1. ยอดอ่อนใบมะม่วง 10-20 ยอด 2. ยอดอ่อนใบมะขาม 1 กำมือ 3. พริกหนุ่ม 5 เม็ด 4. หอมแดง 2 หัว 5. กระเทียม 1 หัว 6. ปลาร้า 1 ช้อนช้า 7. ถั่วเนา 1 ช้อนชา 8. ไข่ไก่ 1 ฟอง 9. ปลาช่อน 1 ตัว 10. ตะไคร้ 1 หัว ขั้นตอนการปรุง 1. นำใบมะม่วงมาฉีกเป็นชิ้น ๆ แล้วล้างน้ำให้สะอาด 2. นำพริก หอมแดง กระเทียมไปเผาไฟให้สุก 3. ทำน้ำเคี่ยวปลาร้าโดยตั้งหม้อต้มน้ำ ใส่ปลาร้าและถั่วลงไปรอจนน้ำเดือด 4. นำปลาช่อนไปเผาไฟให้สุกห่าม ๆ เพื่อให้เกิดกลิ่นหอม แล้วนำไปต้มในน้ำเคี่ยวปลาร้าจนเนื้อปลาสุก 5. ทำพริกแกงโดยนำพริก กระเทียม หอมแดงเผามาโขลกให้ละเอียด 6. แกะเนื้อปลาช่อนมาโขลกให้เข้ากับพริกแกง 7. ตั้งหม้อ ใส่น้ำนิดหน่อยรอจนน้ำเดือด นำไข่ไก่ลงไปเจียวในน้ำเดือดจนสุก 8. เทน้ำเคี่ยวปลาร้า พริกแกง และไข่เจียวน้ำราดลงใบมะม่วงที่ฉีกทิ้งไว้ ซอยหอมแดงและยอดมะขามลงไปนิดหน่อยคนให้เข้ากัน ก็จะได้เมนูส้าผักม่วงพร้อมเสิร์ฟ เมนูนี้เรียกว่าเป็นเมนูพื้นบ้านที่ออริจินอลสุด ๆ แล้วของคนภาคเหนือหาทานได้ยากมาก รสชาติจะออกเปรี้ยว ๆ ฝาด ๆ หอมน้ำปลาร้าเคี่ยว คนภาคเหนือรุ่นใหม่ก็แทบจะไม่รู้จักเมนูนี้เลย ครั้งนี้ผู้เขียนจึงอยากจะเอามานำเสนอเพื่อเป็นการอนุรักษ์สืบสานอาหารพื้นบ้าน หากท่านอยากรู้ว่ากลิ่นอายอาหารเหนือที่สุดจะออริจินอลเป็นอย่างไร หยุดช่วงโควิด-19 ระบาดนี้ ก็ลองทำให้คนในบ้านทานดูนะครับรับรองว่าจะติดใจเลยทีเดียว หมายเหตุ รูปภาพทุกรูปภาพถ่ายโดยนักเขียน มิได้คัดลอกมาจากที่อื่นแต่อย่างใด