“ข้าวเบ๊อะ” หรือพี่น้องชาวกะเรี่ยงเรียกกันว่า ต่าพอเพาะ เป็นข้าวที่ต้มสุกเละคล้ายกับ “โจ๊ะ” เป็นอาหารที่นิยมทำกันเป็นกับข้าว ส่วนประกอบของกับข้าวชนิดนี้หลัก ๆ จะประกอบด้วย พริกขี้หนูแห้งหรือสด กะปิ กระเทียม และเนื้อ หรือว่าจะเป็นกระดูกหมู (อร่อยมาก) โดยมีส่วนประกอบที่สำคัญคือ ห่อวอ หรือ มะแขว่น และ ผงชูรสดอย หรือห่อทีหละ ที่มีกลิ่นหอมหวานเป็นเอกลักษณ์ของข้าวเบ๊อะนั่นเอง อีกทั้ง ข้าวเบ๊อะเป็นอีกเมนูพิเศษที่พี่น้องชาวกะเหรี่ยงมักจะทำให้แขกผู้มาเยือนได้รับประทานกัน หากใครได้มีโอกาสได้ไปเยี่ยมเยือนพี่น้องชาวกะเหรี่ยงบนดอย ก็จะมีการต้อนรับคุณอย่างอบอุ่น และตามมาด้วยเมนูพิเศษ ที่จะทานร่าวกับ “ข้าวเบ๊อะ” คือน้ำพริกสูตรดอย น่ะเอง มาดูกันว่าส่วนผสมสูตร ข้าวเบอะ มีอะไรบ้าง และทำกันอย่างไร ส่วนผสม 1.ข้าวสาร(ข้าวจ้าว) 2.เนื้อ (ตามความชอบของบุคคล) 3.ห่อวอ หรือ มะแขว่น 4.ตะไคร้ 5.หอมแดง 6.กระเทียม 7.พริกแห้ง หรือพริกดิบก็ได้ (ตามความชอบ) 8.ขมิ้น 9.ผงชูรสดอย หรือ ห่อทีหละ วิธีทำ 1.ล้างข้าวสารให้สะอาดพร้อมใส่น้ำลงไป นำไปตั้งหม้อให้เดือด ระหว่างน้ำเดือดให้เคี่ยวข้าวสารไปเรื่อย ๆ จะเม็ดข้าวแตก จากนั้นให้ใส่ตะไคร้ (โขลกให้ต้นตะไคร้แตกนิดนึง ไม่โขลกจนละเอียดมาก) และใส่กระดูกหมูลงไป 2.โขลกพริกแห้ง กระะเทียม ขมิ้น หอมแดง ห่อวอ หรือมะแข่วน และ ผงชูรสดอย หรือห่อทีหละ ตำให้ละเอียด และใส่เกลือพอประมาณ แล้วนำใส่ในหม้อที่ต้มข้าวกับกระดูกไว้ (อย่าลืมเคี่ยวไปเรื่อย ๆ นะ) ระวังก้นหม้อไหม้ 3.ให้สังเกตุว่าข้าวขึ้นหม้อ และตักดูเนื้อว่ากระดูกหมูเปื่อนหรือยัง หรือข้าวในหม้อเละคล้ายโจ๊กแล้ว ให้ใส่ผักเขียว หรือผักหวานลงไป จากนั้นเคี่ยวไปอีกให้ผักเขียวเปื่อย ค่อยชิมรสชาติถ้าได้แล้ว ยกหม้อลงมาพักพร้อมรับประทานเป็นกับข้าวได้เลย (สูตรลับ ที่ไม่ลับ) การทำกับข้าว “ข้าวเบ๊อะ” แนะนำให้ใช้การก่อฟืนหรือถ่าน เพราะจะได้กลิ่นไอของการทำกับข้าวแบบธรรมชาติ และจะทำให้กับข้าวกับมื้อนี้ หอม และน่ารับประทานมากขึ้น