ขนมนางเล็ต หรือ ข้าวแต๋น ที่วางจำหน่ายอยู่ทั่วไปตามท้องตลาด ท่านผู้อ่านก็คงเคยรับประทานกันมาแล้วใช่ไหมคะ แต่รู้ไหมคะว่าที่มาของความอร่อย และกว่าจะกลายมาเป็นขนมข้าวแต๋นดังที่เราเห็นในปัจจุบัน จุดเริ่มต้นมาจากการถนอมอาหารของคนภาคอีสาน ซึ่งชาวอีสานจะมีความเชื่ออย่างหนึ่งนั่นคือ การเห็นคุณค่าของข้าวเหนียวว่าเป็นสิ่งที่พระแม่โพสพให้มา และแสดงถึงความยากลำบากกว่าจะได้ข้าวแต่ละเม็ด ชาวอีสานจึงไม่นิยมทิ้งข้าวเหนียวให้เสียเปล่า เพราะถือว่าเป็นบาป ถ้าหากทานไม่หมดนอกจากจะเอาไว้เลี้ยงสัตว์แล้ว วันไหนที่มีข้าวเหนียวเหลือมาก ๆ ก็จะนำมาตากแดดไว้จนแห้ง แล้วนำมาทอดในน้ำมันเพื่อเป็นของทานเล่น ต่อมาจึงได้มีการเพิ่มรสชาติด้วยการเคี่ยวน้ำตาลอ้อยมาโรยด้านบนข้าวทอด และประยุกต์สูตรมาเรื่อย ๆ จนมีข้าวแต๋นหลากหลายรูปแบบ และหลายรสชาติดังที่เราเห็นในปัจจุบัน ภาพโดยผู้เขียน ขั้นตอนการทำข้าวแต๋นนั้นก็ไม่ยุ่งยากมากเท่าไรนัก เริ่มจากการนำข้าวเหนียวมานึ่งจนสุก ใช้ได้ทั้งข้าวเหนียวขาวและข้าวเหนียวดำ เมื่อนึ่งสุกแล้วปล่อยให้ข้าวเหนียวเย็นลงเล็กน้อย จึงนำมามากดให้เป็นแผ่นกลมบาง หรือกดใส่กับพิมพ์ขนม แล้วนำไปตากแดดประมาณ 1 วันเพื่อให้ข้าวเหนียวแห้งสนิท เวลาทอดจะได้กรอบฟูน่ารับประทาน แต่บางสูตรจะนำข้าวมาคลุกกับน้ำแตงโม และน้ำตาลเพื่อเพิ่มความหอมหวานค่ะ หรืออาจจะใส่น้ำใบเตยเพื่อเพิ่มสีและกลิ่นก็ได้เช่นกัน การขึ้นพิมพ์ข้าวแต๋นแบบชนิดแผ่นใหญ่ ภาพโดยผู้เขียน เมื่อข้าวเหนียวแห้งดีแล้วนำมาทอดโดยตั้งกระทะให้ร้อน อย่าพึงเอาข้าวลงในขณะที่น้ำมันยังไม่ร้อนดีนะคะ เดี๋ยวข้าวจะอมน้ำมัน แต่ก็ระวังอย่าให้ไฟแรงจนเกินไป จากนั้นนำข้าวลงไปทอดจนกรอบฟู ขั้นตอนการทอดใช้เวลาไม่นานนักขึ้นอยู่กับขนาดของขนม เมื่อเอาลงกระทะทอดไว้สักครู่เดียวให้รีบตักขึ้นทันที ระวังขนมจะไหม้เกินไปด้วยนะคะเดี๋ยวรสชาติของขนมจะขม การทอดข้าวแต๋นชนิดชิ้นเล็กพอดีคำ ภาพโดยผู้เขียน เมื่อเห็นว่าข้าวแต๋นสุกดีแล้ว สุดท้ายราดด้วยน้ำตาลปี๊บที่เคี่ยวไฟจนละลาย สูตรของน้ำตาลเคี่ยวก็จะแตกต่างกันออกไปค่ะ สูตรดั้งเดิมจะใช้น้ำอ้อย หรือน้ำตาลอ้อยแบบก้อนมาเคี่ยว บางสูตรจะใช้น้ำตาลปี๊บ หรือจะใช้ทั้งน้ำตาลทรายแดงผสมน้ำตาลปี๊บอีกที ขึ้นอยู่กับสูตรของแต่ละคนค่ะ เคี่ยวเสร็จนำมาราดบนข้าวแต๋นก็เป็นอันเสร็จเรียบร้อย แต่นอกจากจะโรยน้ำตาลแล้ว ปัจจุบันยังมีหน้าธัญพืช หน้าหมูหยอง และอื่น ๆ อีกมากมายหลายรสค่ะ ขั้นตอนการโรยน้ำตาล ภาพโดยผู้เขียน ข้าวแต๋นจึงเป็นขนมที่หอม มัน กรอบ อร่อย เคี้ยวเพลิน เป็นที่ชื่นชอบของใครหลาย ๆ คน และกลายมาเป็นสินค้า Otop ที่มีวางจำหน่ายอยู่ทุกที่ที่เราต้องการ เป็นขนมที่เก็บไว้ได้นาน พกไปทานได้ไม่ต้องกังวลว่าจะเน่าเสีย ถ้าใครไปเที่ยว หรือพบเห็นที่ไหนก็อย่าลืมไปอุดหนุนสินค้าช่วยชาวบ้านกันนะคะ ขั้นตอนการบรรจุ ภาพโดยผู้เขียน