ช่วงนี้ใคร ๆ ก็ไปเที่ยวเกาะ เราเองก็เคยนำเสนอเกาะสุกรไปแล้ว จำได้มั้ยเอ่ย แต่คราวนี้เรามาชี้เป้าของอร่อยแบบบ้าน ๆ แต่รสชาติอร่อยเหาะเหมือนขึ้นสวรรค์ นั่นก็คือแกงไก่ตายาย และคนคลั่งไคล้คติชนแบบเราก็ขอนำเสนอในมิติทางคติชนวิทยาเพื่อให้ทุกคนได้ลิ้มรสอาหารพื้นบ้านไปพร้อมกับเรื่องราวทางคติชนเคล้ากลิ่นเครื่องเทศที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ ช่วยให้เจริญอาหารขึ้นอีกเท่าตัวเดิมเมนูนี้เป็นอาหารในพิธีกรรมของชาวตำบลเกาะสุกรที่ชื่อว่า การตั้งตายาย เป็นพิธีโบราณของคนเกาะสุกรที่ทำสืบต่อกันมายาวนาน เราไม่แน่ใจว่าที่อื่นมีหรือไม่ พิธีการตั้งตายายจะจัดขึ้นในวันขึ้น 3 ค่ำ เดือน 6 หรือ 6 ค่ำ เดือน 6 ของทุกปี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อรำลึกถึงบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว และขอให้เขาคุ้มครองให้ลูกหลานมีชีวิตที่ดีสมัยก่อนเขาเอาไก่บ้านตัวใหญ่ ๆ มาแกงทั้งตัว เครื่องแกงทุกอย่างจะนำมาคั่วจนหอมฉุย จากนั้นนำทุกอย่างมาตำ แกงจนเครื่องแกงเข้าเนื้อ เนื้อนี่เปื่อยยุ่ย อร่อยเหาะ แต่เราต้องอดใจจนกว่าอาหารนี้จะผ่านพิธีกรรม เพราะเขาเชื่อว่าอาหารทุกอย่างไม่ว่าจะแกงไก่ตายาย ผัดหมี่ หรือขนมนานาชนิดนั้นต้องทำพิธีให้ตายายหรือบรรพบุรุษมากินเสียก่อนหากว่ากับด้วยเสน่ห์ของเมนูนี้ก็จะเห็นมิติทางคติชนวิทยาถึง 3 ด้าน นั่นก็คือ มิติความเชื่อส่วนบุคคล หรือมิติแห่งตัวตนบุคคลอธิบายง่าย ๆ คือ แกงไก่ตายายมีบทบาทเปลี่ยนไปจากเดิม และวิวัฒนาการมาจนเป็นเมนูเด็ดที่ร้านไหน ๆ ก็มีนั้นเป็นเพราะความเชื่อของคนในพื้นที่ให้ความสำคัญของพิธีกรรมน้อยลง และไม่ได้มองว่าเป็นอาหารต้องห้ามจึงทำให้เมนูนี้สามารถใช้รับประทานมื้อไหนก็ได้ ถือเป็นเรื่องที่น่ายินดีที่เราได้ส่งต่อความอร่อยนี้จนทำให้ใคร ๆ ก็รู้จัก และยังเป็นทูตวัฒนธรรมทางอาหารที่ทำให้เกาะสุกรมีอัตลักษณ์ที่โดดเด่นมิติที่ 2 ก็คือ มิติแห่งสังคมและวัฒนธรรม เราจะเห็นได้จากลักษณะการประกอบอาหาร แกงไก่ตายายแบบดั้งเดิมจริง ๆ จะไม่มีการหั่นไก่ออกเป็นชิ้น ๆ เพราะเป็นของเซ่นไหว้ อีกนัยหนึ่งก็ซ่อนมิติสายใยแห่งครอบครัวที่เกิดขึ้นหลังจากเปลวเทียนในพิธีกรรมดับลง มันคือการแบ่งปันอาหารกัน ไก่หนึ่งตัวกินได้ทั้งตระกูลทำให้เกิดความสัมพันธ์อันดีในครอบครัว ก็ถือว่าเป็นมื้ออาหารสายใยรักก็ว่าได้ หากมองในมิติสังคมก็จะเห็นว่าพิธีกรรมนี้มุ่งแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ ต่อผู้มีพระคุณ เชื่อมั้ย ว่าคนเกาะสุกรทุกคนจะคิดถึงเมนูนี้เป็นอันดับแรกเมื่อคืดถึงบ้าน มันเป็นเหมือนตัวแทนแห่งบ้านเกิดก็ว่าได้ ทุกครั้งที่กลับบ้านหลายคนก็อยากกินแกงไก่ตายายราดข้าวสวยร้อน ๆ เหยาะซีอิ๊วตราแกะสองสามหยด แล้วเปิบเข้าปากตามด้วยปลาเค็ม หื้อ...หรอยอย่างแรงและอีกมิติหนึ่งที่ปฏิเสธไม่ได้ ก็คือมิติเหนือโลก หรือการเชื่อมโยงถึงความเชื่อสิ่งเหนือธรรมชาติ เพราะจริง ๆ แล้วก็ที่ศาสนาจะเข้ามาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจมนุษย์อย่างจริงจัง คนเราก็สร้างคติ ความเชื่อที่เชื่อมโยงกับสิ่งที่มองไม่เห็น คนเกาะเองก็เช่นกัน แกงไก่ตายายที่สืบทอดมาถึงทุกวันนี้ก็เกิดจากความเชื่ออำนาจของบรรพบุรุษที่สามารถป้องป้องคุ้มครองลูกหลานได้ และยังต้องการการเอาใจใส่จากคนในตระกูลจึงเกิดเป็นพิธีการตั้งตายาย และแกงไก่ตายายให้เราได้ลิ้มลองกันถึงทุกวันนี้ว่าแล้วก็คิดถึงตอนเด็ก ๆ นะ หลายบ้านจะทำตายายกัน ชอบดูตอนเขาเอาเทียนมาปักบนอาหาร เราจะรอดูตอนนั้นเป็นพิเศษ ตอนทำบทความป.โทเราเพิ่งมารู้ว่าคนทำพิธีเขาเรียกว่านายโหลน เป็นหัวหน้าในการเชิญบรรพบุรุษมารับอาหารจากลูกหลาน ปัจจุบันพิธีกรรมนี้มีให้เห็นน้อยลงจากพิธีกรรมเหลือเพียงแกงไก่ตายายที่เป็นอาหารรับแขก เฉลิมฉลองทั่วไป จากอาหารในพิธีกรรมก็เปลี่ยนบทบาทเป็นอาหารที่สร้างอัตลักษณ์ให้กับเกาะสุกรมาจนทุกวันนี้ นักท่องเที่ยวท่านใดแวะเวียนมาเที่ยวเกาะสุกรก็อย่าลืมลิ้มรสแกงไก่ตายายนะ รู้สึกว่าร้านอาหารในเกาะมีขายหลายร้าน หรือจะสั่งทำจากชาวบ้านสักตัวก็ได้นะ ราคาส่วนใหญ่ก็ตั้งแต่ 1 ใบแดงจนถึง 3 ใบแดงไปเกาะสุกรเมื่อไหร่อย่าลืมล่ะ ต้องลองชิมแกงไก่ตายายสักครั้ง#อาหารใต้ #อาหารพื้นบ้าน #อาหารขึ้นชื่อของเกาะสุกร #เกาะสุกร #ตรังภาพประกอบ ปูจ๋า มานิตา และภาพจากคุณเฟิร์น ขนิษฐา หิวใช่ไหม อยากหาของกินอร่อย ๆ ใช่หรือเปล่า ส่องร้านเด็ดร้านดังได้ที่ App TrueID โหลดฟรี !