“มะขามน้อย” ร่วงหล่นตามแรงลมในต้นฤดูหนาว แม่ส่งถุงพลาสสติกเล็ก ๆ มาให้ 1 ใบ แล้วบอกว่าไปเก็บมาไว้ในตู้เย็นก่อน เดี๋ยวค่อยเอามาตำน้ำพริก เราเป็นฟรีแลนซ์ ถ้าไม่ได้ออกไปวิ่งที่สวนสาธารณะในเมือง หรือต้องไปธุระที่ไหน ก็จะทำงานอยู่หน้าคอมแทบทั้งวัน ดังนั้น 3 มื้อใหญ่จะอยู่ที่บ้านเป็นหลัก รู้สึกเข้าใจความรู้สึกเวลาที่แม่ถามว่า... กลางวันกินอะไร? เย็นกินอะไร? เพราะเรายังตอบแม่ไม่ได้เลย ไหน ๆ ก็มีวัตถุดิบคือ “มะขามน้อย” เรากะว่าจะตำเยอะ ๆ ไว้ให้พอสำหรับหลายมื้อ แถมยังช่วยเบามือแม่ได้ด้วย เก็บไว้ในตู้เย็นนั่นแหละ ใครหิวตอนไหนก็เอามาอุ่นคลุกข้าวสวยร้อน ๆ แค่นี้ก็ผ่านไปได้แล้ว 1 มื้อ “น้ำพริกมะขาม” เครื่องปรุงหลักของเรามีตามในภาพ 5 อย่าง คือ 1.หมูสับ 2.กระเทียม 3.พริกขี้หนูสด 4.มะขามน้อย 5.กะปิ กะเอาแค่พอประมาณ โดยคำนวณจากหมูสับเป็นหลัก ส่วนความเผ็ด ก็ตามอัธยาศัยเอาล่ะกันนะ จากภาพอาจดูเป็นการตำน้ำพริกที่แปลกสักนิด เพราะไม่ได้ตำพริกสดกับกระเทียมก่อน เหตุผลคือที่บ้านไม่กินเผ็ด (ยกเว้นเราคนเดียว) หากแยกตำ เราอาจมือหนักจนพริกแตกกระจุยเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยได้ เลยตัดสินใจโขลกพร้อม ๆ กันทีเดียวไปเลย ผลที่ได้จะแหลกละเอียดประมาณในภาพ จากนั้นนำหมูสับลงไปโขลกให้เข้ากันอีกที หากจะให้อร่อยเพิ่มมากขึ้น ควรเป็นหมูติดมันนิด ๆ ซอยให้ละเอียดเป็นชิ้นเล็ก ๆ ไม่ต้องหนักมือสับเยอะ หลังจากผัดแล้ว จะได้กินหมูติดมันชิ้นเล็ก ๆ ไปด้วย ส่วนนี้แหละ!! ของชอบเราเลย...แต่มื้อนี้ผ่านไปก่อน เพราะแม่มีหมูสับในตู้เย็นเอาไว้ให้แล้ว เครื่องปรุงหลักของเราก็จะได้มาตามในภาพนี้ พริกเม็ดใหญ่ยังอยู่ ไม่ต้องห่วงว่าแม่จะบ่นว่าเผ็ด มะขามน้อยไม่แตกละเอียดมาก เพราะหากเปรี้ยวมากไปจะไม่อร่อย กระเทียมยังเป็นเม็ดอยู่บ้าง ครอบครัวเราชอบแย่งกันกิน แต่ไม่ค่อยชอบกินแบบสดเท่าไหร่ เพราะกลิ่นฉุนไปนิดหนึ่ง ขั้นตอนต่อไป ลงกระทะผัดได้เลย ใส่น้ำมันเล็กน้อยพอให้กระทะลื่น จากนั้นเราก็ปรุงรสไปเรื่อย ทั้งน้ำปลา น้ำมันหอย น้ำตาล ชูรส ทั้งหมดนี้เอาแต่พอดี หากกระทะแห้งให้เติมน้ำเข้าไปเสริม บางคนอาจเติมน้ำมันเข้าไปเพราะจะได้รสชาติดีกว่า แต่เราไม่ค่อยชอบของมันเท่าไหร่ ขอปรับเป็นน้ำเปล่าแทนล่ะกันนะ คลุกเคล้าให้เข้ากันสักพัก หากหมูสุกแล้ว ก็ปิดไฟได้เลย ได้มาแล้ว “น้ำพริกมะขามน้อย” ในแบบฉบับฟรีแลนซ์ หน้าตาอาจจะไม่แซ่บมากนัก เพราะที่บ้านไม่มีพริกสดสีแดง แต่รสชาติอร่อยใช้ได้ประมาณหนึ่ง และด้วยความที่ไม่ค่อยเผ็ดเพราะต้องเอาใจแม่ เราก็ต้องกินพริกสดแกล้มเข้าไปอีกที แค่นี้ก็ฟินไปหลายมื้อแล้วล่ะ ภาพโดย Ambady Sasi จาก Pixabay มะขามอ่อน นำมาใช้ทำเป็นอาหารได้หลายเมนู เช่น น้ำพริกมะขาม ส้มตำมะขามอ่อน ทางภาคเหนือจะมีน้ำปู คนพื้นที่จะนำมะขามน้อยไปจิ้มกิน คล้าย ๆ กับการจิ้มพริกเกลือหรือกะปิ สายเปรี้ยวเข็ดฟันก็อาจจะกินสด ๆ กันไปเลย ถือว่าไม่ผิดด้วยประการทั้งปวง ธาตุแข็งก็จัดไป... สรรพคุณทางวิชาการจะเต็บไปด้วยวิตามินซีและวิตามินเอ เป็นอันว่า “มะขาม (น้อย)” อร่อยดีแถมมีประโยชน์ด้วยนะ