เห็ดเผาะ หรือ เห็ดถอบ เป็นชื่อที่ทางภาคเหนือใช้เรียก "เห็ดเผาะ" และยังมีชื่อเรียกอื่น ๆ อย่างเห็ดถม, เห็ดเหียง, เห็ดหนัง, เห็ดเผาะหนัง และเห็ดดอกดิน เป็นเห็ดพื้นบ้านที่ขึ้นโดยธรรมชาติ เห็ดเผาะจะเจริญเติบโตอยู่บนพื้นดินใต้ต้นไม้ป่าเต็งรัง ปีหนึ่งจะออกมาให้ได้ทานกันแค่ช่วงฤดูฝนตั้งแต่พฤษภาคม - มิถุนายนเท่านั้น เห็ดเผาะ มี 2 ชนิดค่ะ คือ "เห็ดเผาะหนัง" และ "เห็ดเผาะฝ้าย" เห็ดเผาะหนัง ดอกเห็ดหนาและแข็ง ผิวเรียบ จับแล้วจะแข็งนิด ๆ ส่วนเห็ดเผาะฝ้าย ผิวจะบางมีเส้นใยที่เป็นขุยสีขาวรอบ ๆ ผิว ลักษณะของเห็ดเผาะมีสีดำ กลม ข้างในเป็นถุงเนื้อคล้ายวุ้นสีขาว เห็ดเผาะที่ยังอ่อนข้างในจะเป็นสีขาว เนื้อนุ่มนิ่มไม่แข็งกระด้าง ถ้ามีสีดำเข้มมาก ๆ คือเห็ดแก่ เปลือกแข็งและเหนียว นอกจากความอร่อยแล้วเห็ดเผาะยังมีประโยชน์มากมาย เห็ดเผาะจะมีโพลีแซ็กคาไรด์ที่มีคุณสมบัติควบคุมการตอบสนองของภูมิคุ้มกันและต้านเซลล์มะเร็ง เห็ดเผาะยังเป็นยาห้ามเลือด ช่วยสมานแผลและทำให้ผิวเรียบเนียน ช่วยป้องกันวัณโรค บำรุงร่างกาย แก้อาการช้ำใน ลดอาการบวมหรืออาการอักเสบ ช่วยแก้อาการร้อนในและช่วยบรรเทาอาการคันตามนิ้วมือและนิ้วเท้าได้อีกด้วย เห็ดเผาะมีลักษณะคล้ายกับเห็ดหอมเลยนะคะ นอกจากนี้เห็ดเผาะสามารถนำมาทำอาหารได้หลายอย่าง ทั้งแกงคั่วเห็ดถอบ ผัดเห็ดถอบ แกงเห็ดเผาะใส่หน่อไม้ผักหวาน ไข่เจียวเห็ดถอบ เรียกได้ว่าเห็ดถอบสามารถนำมาปรุงอาหารได้หลากหลายเมนู ไม่ว่าจะทำเมนูไหนก็อร่อย ส่วนเห็ดเผาะต้มเกลือถือว่าเป็นเมนูเด็ดของคนทางเหนือที่ทำง่ายและอร่อย ผู้เขียนเคยทานเห็ดเผาะครั้งแรก คือ "แกงคั่วเห็ดเผาะ" ค่ะ เมื่อเราทานเห็ดเผาะแล้วเคี้ยวจะมีเสียงดังเป๊าะ และเนื้อด้านในจะมีน้ำเห็ดไหลออกมาขณะที่เคี้ยว เนื้อของเห็ดเผาะจะกรอบมันอร่อยมากค่ะ เห็ดเผาะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ จึงสามารถทานเห็ดเผาะได้ปีละครั้ง ด้วยความที่หาทานยากจึงเป็นที่ต้องการและราคาแพง เห็ดเผาะอร่อยและมีประโยชน์หากมีโอกาสต้องลองทานกันนะคะ ผู้เขียนรับรองว่าอร่อยจริง ๆ ค่ะ เครดิตภาพ : ภาพถ่ายโดยผู้เขียน