8 ผลเสียจากการล้างผักไม่สะอาด มีอะไรบ้าง ที่ต้องรู้ | บทความโดย ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล ผักเป็นอาหารกลุ่มหนึ่งในอาหารหลัก 5 หมู่ ที่มีความจำเป็นต่อสุขภาพ ทำให้เราทุกคนต่างก็ได้เกี่ยวข้องกับผัก ผักในประเทศไทยมีหลากหลายชนิดให้เลือกซื้อ ทั้งที่สามารถนำมาเป็นผักสดและนำมาทำเป็นเมนูต่างๆ โดยผักหลายอย่างก็สามารถเพาะปลูกได้ในบ้านเราเอง และผักบางส่วนก็นำเข้ามาขายในประเทศ ที่ดูเหมือนว่าการซื้อผักให้ได้อาจจะไม่ใช่ปัญหา แต่พอเรื่องความสะอาดแล้วนั้น ประเด็นนี้ยิ่งใกล้ตัวเรามากๆ ผักไม่สะอาด ผักที่ไม่ได้ล้างหรือล้างไม่ได้ สามารถคุกคามสุขภาพของเราได้ค่ะ โดยหลายคนอาจจะยังมองภาพไม่ออกว่า มีความเสียหายอะไรบ้างที่จะเกิดขึ้นจากการล้างผักที่ไม่สะอาด เมื่อรับประทานเข้าไปเราจะเป็นยังไง และถ้ามองในส่วนของผลกระทบด้านเศรษฐกิจจะเกิดอะไรขึ้น เพราะนอกจากผักไม่สะอาดจะสามารถพบได้ที่บ้านของเราเองแล้วนั้น ผักที่ล้างไม่ได้ยังพบได้ที่ร้านอาหารด้วย จริงไหมคะ? ดังนั้นในบทความนี้เราจะมีรู้กันว่า หาเราเพิกเฉยหรือละเลยหรือไม่ตระหนักที่จะล้างผักให้สะอาด เราจะต้องเจอกับอะไรได้บ้าง ซึ่งมีเนื้อหาที่น่าสนใจดังต่อไปนี้ 1. ปนเปื้อนเชื้อโรค ผักเป็นส่วนสำคัญของอาหารเพื่อสุขภาพ แต่หากไม่ล้างให้สะอาดก่อนบริโภค อาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรคที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ เชื้อโรคเหล่านี้สามารถปนเปื้อนในผักได้หลายช่องทาง เช่น จากดิน น้ำ ปุ๋ย หรือแม้กระทั่งจากมือของผู้ที่สัมผัสผัก ดินอาจมีเชื้อโรคปนเปื้อนอยู่ ซึ่งสามารถติดมากับผักที่ปลูกในดินนั้นได้ น้ำที่ใช้รดผักหรือล้างผัก อาจมีเชื้อโรคปนเปื้อนอยู่ได้ หากน้ำนั้นไม่สะอาด เช่น น้ำจากแหล่งน้ำที่ไม่ได้มาตรฐาน ปุ๋ยที่ใช้ในการเพาะปลูกผัก หากทำจากมูลสัตว์ที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อ อาจมีเชื้อโรคปนเปื้อนอยู่ได้ มือของผู้ที่เก็บเกี่ยว ขนส่ง หรือจำหน่ายผัก หากไม่สะอาด อาจทำให้เชื้อโรคปนเปื้อนไปสู่ผักได้ 2. มีการเน่าเสียของอาหาร ผักเป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง แต่หากไม่ล้างให้สะอาดก่อนบริโภค อาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดการเน่าเสียของอาหาร ทำให้ผักเสียเร็วขึ้นและไม่สามารถนำมารับประทานได้ การเน่าเสียของผักไม่ได้เกิดขึ้นเอง แต่มีปัจจัยหลายอย่างที่ส่งเสริมให้จุลินทรีย์เจริญเติบโตและทำให้ผักเน่าเสียได้เร็วขึ้น โดยจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดการเน่าเสียในผักมีหลายชนิด 3. ปนเปื้อนสารเคมี ผักเป็นสิ่งที่เราได้เกี่ยวข้อง แต่หากไม่ล้างให้สะอาดก่อนบริโภค อาจเป็นแหล่งสะสมของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ตกค้าง ซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเป็นสารเคมีที่ใช้ในการเกษตรเพื่อกำจัดแมลง ศัตรูพืช และวัชพืช แต่สารเคมีเหล่านี้อาจตกค้างอยู่ในผักที่เราบริโภคได้ หากใช้ในปริมาณที่ไม่เหมาะสมหรือไม่ได้มาตรฐาน สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ตกค้างในผัก หากเข้าสู่ร่างกายอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้ ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว 4. ปนเปื้อนสิ่งสกปรก สิ่งสกปรกที่พบบ่อยในผัก ได้แก่ ดิน ทราย และเศษสิ่งสกปรกอื่นๆ ที่อาจพบในผัก เช่น เศษใบไม้ เศษกิ่งไม้ หรือเศษแมลง ดินและสิ่งสกปรกต่างๆ อาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรียอันตราย สิ่งสกปรกต่างๆ ที่ปนเปื้อนในผัก ล้วนเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพของเราได้ทั้งสิ้น ถึงแม้ว่าสิ่งเหล่านี้อาจดูเหมือนไม่มีพิษมีภัย แต่แท้จริงแล้วมันสามารถนำพาเชื้อโรค สารเคมี และสิ่งแปลกปลอมที่เป็นอันตรายต่อร่างกายของเราได้ ลองนึกภาพว่าผักที่เราซื้อมานั้นผ่านการเพาะปลูกในดินที่อาจมีเชื้อโรคปะปนอยู่ หรือระหว่างการขนส่งก็อาจมีแมลงมาเกาะ สิ่งสกปรกเหล่านี้จึงเป็นเหมือนพาหะนำโรค เมื่อเราทานผักเข้าไปโดยไม่ล้างให้สะอาด เชื้อโรคก็จะเข้าสู่ร่างกายของเรา ทำให้เกิดอาการป่วยต่างๆ 5. ผลกระทบต่อคุณภาพอาหาร การล้างผักให้สะอาดก่อนนำมาบริโภค ไม่ใช่แค่เรื่องของความสะอาดเพื่อป้องกันโรคเท่านั้น แต่ยังส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพของผัก และประสบการณ์การรับประทานอาหารของเราอีกด้วย ผักที่ไม่สะอาดอาจมีสิ่งสกปรกต่างๆ ปนเปื้อนอยู่ ซึ่งส่งผลเสียต่อคุณภาพของผักได้หลายอย่าง ผักบางชนิด เช่น ผักกาดเขียว หรือผักโขม หากไม่ล้างให้สะอาด อาจมีดินหรือทราย ทราย หรือเศษสิ่งสกปรกอื่นๆ ปะปนอยู่ ทำให้มีรสขมหรือรสชาติไม่พึงประสงค์ ผักที่ไม่ได้ล้าง อาจมีกลิ่นดินติดอยู่ ทำให้ไม่น่ารับประทาน ผักที่ปนเปื้อนสารเคมีกำจัดศัตรูพืช อาจมีกลิ่นสารเคมีติดอยู่ 6. เกิดการแพร่กระจายของโรค การแพร่กระจายของโรคจากผักที่ไม่สะอาดเป็นเรื่องที่น่ากังวลและส่งผลกระทบต่อสุขภาพของคนจำนวนมากได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อผักนั้นถูกนำไปปรุงอาหารและรับประทานโดยคนหลายๆ คน เชื้อโรคสามารถปนเปื้อนในผักได้ตั้งแต่ขั้นตอนการเพาะปลูก การเก็บเกี่ยว หรือการขนส่ง หากผักสัมผัสกับดิน น้ำ หรือปุ๋ยที่มีเชื้อโรคปนเปื้อน ก็จะทำให้ผักนั้นปนเปื้อนไปด้วย หากผู้ปรุงอาหารล้างผักไม่สะอาด หรือไม่ได้ล้างมือหลังจากสัมผัสผักที่ปนเปื้อน ก็อาจทำให้เชื้อโรคแพร่กระจายไปสู่ผู้อื่นได้ การรับประทานผักดิบที่ไม่สะอาด เป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ทำให้ผู้บริโภคได้รับเชื้อโรคที่ปนเปื้อนในผัก 7. ความเสียหายต่อภาพลักษณ์และเศรษฐกิจ การบริโภคผักที่ไม่สะอาดและปนเปื้อน อาจนำไปสู่การเจ็บป่วยของผู้บริโภค ซึ่งส่งผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อภาพลักษณ์ของผู้ผลิตและผู้จำหน่าย รวมถึงเศรษฐกิจในวงกว้างได้ เมื่อผู้บริโภคเจ็บป่วยจากการรับประทานผักที่ไม่สะอาด ความเชื่อมั่นในตัวผู้ผลิตและผู้จำหน่ายก็จะลดลงอย่างมาก ส่งผลให้ผู้บริโภคไม่กล้าที่จะซื้อสินค้าจากผู้ผลิตและผู้จำหน่ายรายนั้นอีกต่อไป ปัจจุบันข่าวการเจ็บป่วยของผู้บริโภคจากการรับประทานผักที่ไม่สะอาด สามารถแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็วผ่านสื่อต่างๆ โดยเฉพาะสื่อสังคมออนไลน์ เหตุการณ์ดังกล่าวจะทำให้ผู้บริโภคมองว่าผู้ผลิตและผู้จำหน่ายรายนั้นขาดความรับผิดชอบต่อผู้บริโภค และไม่ใส่ใจในเรื่องของความปลอดภัยของอาหาร ซึ่งจะส่งผลเสียต่อภาพลักษณ์ขององค์กรในระยะยาว เมื่อผู้บริโภคขาดความเชื่อมั่นและไม่กล้าซื้อสินค้า ยอดขายของผู้ผลิตและผู้จำหน่ายก็จะลดลงอย่างมาก ซึ่งอาจนำไปสู่การขาดทุนและปิดกิจการได้ 8. เกิดความไม่สบายใจและความกังวล การรับประทานผักที่ไม่สะอาด อาจทำให้ผู้บริโภคเกิดความไม่สบายใจและความกังวลเกี่ยวกับความปลอดภัยของอาหาร ซึ่งส่งผลกระทบต่อจิตใจและสุขภาพได้ ผู้บริโภคอาจกลัวว่าผักที่รับประทานเข้าไปนั้นมีเชื้อโรค สารเคมี หรือสิ่งปนเปื้อนอื่นๆ ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ทำให้เกิดความกังวลและไม่สบายใจ ผู้บริโภคอาจไม่ไว้วางใจในความสะอาดและความปลอดภัยของอาหารที่ซื้อมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเคยมีประสบการณ์ที่ไม่ดีเกี่ยวกับการรับประทานอาหารที่ไม่สะอาด ความกังวลเกี่ยวกับความปลอดภัยของอาหาร อาจทำให้ผู้บริโภคเกิดความเครียด ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพจิตและร่างกายได้ และนั่นคือภาพรวมของผลกระทบที่เกิดจากการที่เราล้างผักไม่สะอาดค่ะ จะเห็นได้ว่ามีผลในทางลบเยอะมาก ตั้งแต่เรื่องใกล้ตัวเราไปจนถึงภาพลักษณ์ที่คนอื่นมองย้อนกลับมาเมื่อเจอว่าผักไม่สะอาด จากประสบการณ์ตรงของผู้เขียนเคยเจอผักไม่สะอาด และใช่เลยเราจะกังวลใจ คิดมากถ้าต้องรับประทานผักชิ้นนั้นเข้าไป และมีบางทีเหมือนกันค่ะ ที่เจอว่าผักไม่สะอาดเพราะมีดินและเศษสิ่งสกปรกอื่นๆ ซึ่งในตอนหลังมาผู้เขียนพยายามเตรียมผักเองมากกว่า และหากต้องรับประทานอาหารนอกบ้านที่จะมีผัก ก็มักเรื่องร้านที่ไว้ใจได้ค่ะ ยังไงนั้นคุณผู้อ่านลองอ่านทำความเข้าใจดีๆ อีกรอบก็ได้ค่ะ เพราะน่าจะทำให้มองเห็นภาพมากขึ้นด้วย และผู้เขียนหวังว่าเนื้อในบทความนี้จะสามารถเป็นแนวทางให้กับคุณผู้อ่านได้บ้าง ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง หากชอบบทความแบบนี้อีก อย่าลืมกดติดตามหรือกดบุ๊กมาร์กหน้าโปรไฟล์ไว้นะคะ เพราะจะได้ไม่พลาดบทความใหม่ๆ ที่จะได้นำมาเผยแพร่ในเร็วๆ นี้ค่ะ เครดิตภาพประกอบบทความ ภาพหน้าปก โดย CDC จาก Unsplash ภาพประกอบเนื้อหาโดยผู้เขียน ออกแบบภาพหน้าปกโดยผู้เขียนใน Canva เกี่ยวกับผู้เขียน ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล จบการศึกษา: พยาบาลศาสตรบัณฑิต จากวิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม กระทรวงสาธารณสุข และสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต (อนามัยสิ่งแวดล้อม) จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น มีความสนใจและประสบการณ์เกี่ยวกับ: สุขภาพ จิตวิทยาเชิงบวก การจัดการน้ำเสียและสิ่งปฏิกูล บทความอื่นที่น่าสนใจโดยผู้เขียน วิธีล้างผักผลไม้สะอาด ด้วยน้ำซาวข้าว ปลอดภัยจากสารพิษ คุณค่ายังอยู่ 6 วิธีลดสารพิษตกค้างในผักและผลไม้ เพื่อลดความเสี่ยงต่อสุขภาพ วิธีล้างผักและผลไม้ให้สะอาด ด้วยเบกกิ้งโซดา และเปิดน้ำไหลผ่าน เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !