ค่ำแล้วแสงไฟจากหลอดนีออนเปิดส่องสว่างตามบ้านเรือน เสาไฟฟ้า อากาศแถวบ้านนอกช่างเยือกเย็นหลังจากเมื่อตอนกลางวันฝนกระหน่ำตกลงมาเหมือนฟ้าแกล้งหรือเหมือนจะถูกใครยั่วโมโห ตกลงมาเหมือนฟ้าจะถล่มลงมาให้ได้ ฝนในวันนี้นอกจากพาน้ำฝนลงมาแล้วยังนำพาลูกเห็บลงมาด้วย ฝนที่ตกลงมานั้นถึงแม้จะมีพายุแรง แต่ก็ทำให้ลำห้วย ลำน้ำเหมือง อ่างน้ำได้รับน้ำเพิ่มขึ้น ผืนดินได้รับน้ำอย่างเต็มอิ่มหลังจากที่แห้งแล้งมานาน ความชุ่มฉ่ำได้ซึมผ่านชั้นดินชั้นต่าง ๆ จนถึงชั้นดินที่มีสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งอาศัยอยู่ได้รับรู้ว่าฝนแรกฤดูได้มาเยือนแล้ว ซึ่งฝนนี้จะนำพาความอุดมสมบูรณ์จะทำให้ถึงเวลาที่จะสืบพันธุ์ลูกหลานแล้ว เมื่อตะวันคล้อยลงในยามพลบค่ำ แสงจันทราก็เปล่งเสียงเหลืองนาลแข่งกับดวงดาว ในภาคพื้นดินแสงจากไฟนีออนเปล่งแสง ยั่วยวนประสาทตาของสัตว์ชนิดหนึ่งอยู่ในตระกูลแมลง คือ แมงมันนั่นเอง แมงมันจะโผล่ขึ้นมาจากพื้นดินขึ้นมาไปตอมตามหลอดไฟฟ้าที่ตัวแมงมันเห็นเด่นชัดเพื่อทำการผสมพันธุ์ ลักษณะของแมงมันมีอยู่สองลักษณะ คือ แมงมันตัวเมีย มีสีแดงคล้ำ ตัวใหญ่ มีรสมันนิยมนำมาบริโภคเป็นอาหาร เรียกกันทั่วไปว่า "แมงมันแม่" แมงมันตัวผู้ มีสีเหลือง ตัวเล็กกว่าแมงมันตัวเมีย ไม่นิยมรับประทานเพราะมีรสขม เรียกกันทั่วไปว่า "แมงมันปู๊" หรือ "แมงมันคา" ชาวบ้านก็แห่แหนแต๋นแต้ไปเก็บแมงมันเพื่อนำมาบริโภคและขาย ซึ่งราคากิโลกรัมละ 1,200 - 2,000 บาท แล้วแต่ละเขตพื้นที่ อาหารที่นิยมเอาแมงมันมาทำเป็นอาหาร ได้แก่ แมงมันคั่วเกลือ โดยเอาแมงมันเด็ดปีกล้างทำความสะอาด ตั้งกระทะให้ร้อน แล้วเอาแมงมันลงไปคั่ว เวลาคั่วให้คนตลอดเวลาไม่เช่นนั้นแมงมันจะไหม้ได้ บางครัวเรือนจะใช้น้ำมันช่วยในการคั่วนิดหน่อย พอใกล้สุกให้โรยเกลือลงไปคนให้ทั่วรับประทานกับข้าวเหนียวร้อน ๆ อร่อยมาก อีกอย่างหนึ่งคือ น้ำพริกแมงมัน ใช้พริกใหญ่ พริกชี้ฟ้า หอม กระเทียม เผาไฟแกะเปลือกออก แล้วน้ำมาโขลกเข้าด้วยกันใส่รากผักชี เกลือ และแมงมันทอดสุก ตำพอแหลก รับประทานกับผักตำลึง มะเขือ มะเขือพวง มะนอยอ้อม ลวกสุก อีกอย่างหนึ่งลาบมะนอยแมงมัน คือนำแมงมันกับมะนอย (บวบเหลี่ยม) น้ำมาล้างเด็ดปีกออก มะนอยขูดเอาเหลี่ยมออก แล้วนำมาต้มจนสุก กระเทียม หอมแดง พริก ล้างแล้วนำไปต้มด้วยกัน เมื่อทุกอย่างสุกสังเกตได้จากมะนอยเปลื่อยแล้ว นำทุกอย่างมาลาบผสมกันให้ละเอียดแล้วนำไปใสถ้วย นำน้ำต้มที่เหลือเทใส่แล้วคนให้เข้ากันปรุงรสด้วยเกลือหรือน้ำปลา รับประทานกับผักกระถิน หัวปลี สดๆ ถึงแม้ว่าแมงมันจะเป็นอาหารอันที่แสนอร่อย 1 ปี ได้รับประทานเพียงครั้งเดียวในตอนต้นฤดูฝน แมงมันก็เช่นเดียวกันมีโอกาสเพียงครั้งเดียวที่จะผสมพันธุ์ เก็บมาแค่พอรับประทาน เพราะปัจจุบันผู้คนมักจะไปรอเก็บแมงมันที่ปากรู เก็บได้มากก็นำไปขาย หน้าแล้งก็นำเสียมไปขุดนำไข่ขึ้นมารับประทานจนหมด ด้วยเหตุอาจจะทำให้แมงมันลดจำนวนลงในปีต่อมาได้
