ส้าแตง หรือ ส้าแตงกวา เป็นอาหารพื้นบ้านที่นิยมทำกินกันภายในบ้านของคนเพชรบูรณ์ โดยเฉพาะแถบ อ.เมืองเพชรบูรณ์ อ.หล่มสัก และ อ.หล่มเก่า ซึ่งตามร้านอาหารทั่วไปจะหายากหรือแทบจะไม่มีใครทำขาย พูดแบบนี้แล้วเหมือนจะทำยากแต่จริง ๆ แล้วทำง่ายมาก ๆ ใช้เวลาทำไม่ถึง 10 นาที ใช้วัตถุดิบน้อย ไม่ใส่เนื้อสัตว์ ใครที่อยากลดน้ำหนัก หรือ ไดเอทอยู่แนะนำเลยจ้า! ภาพโดย : ผู้เขียน ก่อนอื่นมาดูวัตถุดิบกันเลย ย้ำว่าน้อยมาก ไม่ต้องใช้เตา ไม่ต้องใช้ไฟ แค่มีช้อน มีด จานหรือถ้วย เท่านี้ก็ทำได้แล้ว วัตถุดิบ 1. แตงกวา (4 - 5 ลูก) 2. พริกสด (5 เม็ด หรือ แล้วแต่ชอบ) 3. พริกป่น (1 ช้อนชา) 4. ใบแมงลัก (7 - 8 ใบ) 5. น้ำปลา (1/2 ช้อนโต๊ะ) 6. น้ำปลาร้า (1 ช้อนโต๊ะ) ( ถ้าใครชอบรสชาติเปรี้ยว สามารถใส่มะเขือเคือลูกเล็ก ๆ หรือ มะเขือเทศได้ ) มาเริ่มทำกันเลย ขั้นแรกเราจะนำแตงกวา พริกสด ใบแมงลักไปล้างเตรียมไว้ก่อน จากนั้นนำแตงกวามาผ่าครึ่งลูกโดยไม่ต้องปอกเปลือก ภาพโดย : ผู้เขียน หลังจากนั้นเอาช้อนสั้นมาขูดเนื้อแตงกวาออกมาใส่ถ้วยเตรียม ภาพโดย : ผู้เขียน แนะนำให้ใช้แตงกวาที่ไม่อ่อนไม่แก่เกินไป เพราะแตงกวาที่อ่อน ๆ จะมีเนื้อที่น้อยและขูดยาก หรือแตงกวาที่แก่เกินไป เมล็ดข้างในจะเยอะและแข็งไม่อร่อย ภาพโดย : ผู้เขียน พอขูดแตงกวาเสร็จ ก็จะเอาแตงกวาที่ขูดแล้วมาบีบคั้นเอาน้ำออกสัก 3 - 4 ครั้ง หรือ 1 - 2 นาที เพราะแตงกวาเป็นผักที่มีปริมาณน้ำมาก ถ้าไม่บีบน้ำออกก่อน จะทำให้เวลาที่ปรุงเครื่องลงไปแล้วน้ำจะออกมาเยอะและรสชาติจืด ทำให้ไม่อร่อยได้ ภาพโดย : ผู้เขียน พอบีบคั้นน้ำออกจากแตงกวาเสร็จแล้ว ก็หั่นพริกสด และเด็ดใบแมงลักเตรียมไว้ จากนั้นก็ไปทำกันเลย ภาพโดย : ผู้เขียน มาถึงขั้นตอนนี้ก็ง่ายมาก ง่ายจริง ๆ ไม่มีอะไรง่ายกว่านี้อีกแล้ว ให้นำส่วนผสมทุกอย่างเทลงไปในถ้วยแตงกวาที่ขูดไว้ ทั้งพริกป่น น้ำปลาร้า น้ำปลาไม่ต้องใส่เยอะเพราะน้ำปลาร้ามีความเค็มอยู่แล้ว พริกสด และใบแมงลัก จากนั้นก็คนผสมได้เลย คลุกเบา ๆ ด้วยนะเดี๋ยวแตงกวาจะช้ำเกินไป เสร็จแล้วลองชิมรสชาติให้ออกเค็ม ๆ นัว ๆ เผ็ด ๆ ได้รสหวานเล็กน้อยจากเนื้อแตงกวา หรือถ้าชอบรสไหนเพิ่มเติมก็ปรุงเพิ่มได้ ถ้าอร่อยถูกใจแล้ว ก็ตักใส่จานพร้อมเสิร์ฟ ภาพโดย : ผู้เขียน ส้าแตง เป็นอาหารที่เหมาะจะกินในฤดูร้อนมากที่สุด ด้วยความที่แตงกวามีฤทธิ์เย็น สดชื่น ผสมกับความนัวของเครื่องปรุง และได้ความหอมจากใบแมงลัก จะกินกับข้าวสวยร้อน ๆ หรือปั้นข้าวเหนียวจิ้ม ก็อร่อยไม่แพ้กัน แนะนำให้กินคู่กับไข่เจียวฟู ๆ รับรองฟินไม่รู้ลืม และนี่แหละคือความอร่อยของอาหารพื้นบ้านของคนเพชรบูรณ์ ลองไปทำกินกันได้ ทำง่าย ๆ ใช้วัตถุดิบน้อย แต่อร่อยมาก คอนเฟิร์ม!
