9 ลักษณะของอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ตามหลักสุขาภิบาลอาหาร อ่านต่อเลย! เขียนโดย ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล รู้ไหมคะว่านอกจากเราจำเป็นต้องเรียนรู้ว่า อาหารที่ดีและมีคุณภาพนั้นมีลักษณะเป็นยังไงแล้ว ในขณะเดียวกันหากเราสามารถมองออกว่า ของกินได้ที่ไม่ถูกหลักสุขาภิบาลอาหารเป็นแบบไหนด้วย ยิ่งทำให้เรามีความสามารถในการจัดการ คัดเลือกและหลีกเลี่ยงอาหารที่มีคุณภาพไม่ดีได้ง่ายๆ ค่ะ เพราะอาหารเป็นสื่อของความเจ็บป่วยได้ เราจึงต้องให้ความสำคัญเกี่ยวกับเรื่องนี้นะคะ โดยหลายคนก็อาจจะยังมองภาพไม่ออกว่า อาหารที่ไม่เหมาะสมสำหรับนำมารับประทานมีลักษณะเป็นยังไง ดังนั้นในบทความนี้เราจะมารู้กันว่า อาหารที่ไม่มีคุณภาพ ที่ไม่ควรนำมารับประทาน และสามารถส่งผลต่อสุขอนามัยของคนเราได้ สังเกตได้จากจุดไหนบ้าง โดยข้อมูลในบทความนี้เมื่ออ่านจบแล้วคุณผู้อ่านจะมองออกมากขึ้น และสามารถมีหลักเกณฑ์ในการตัดตัวเลือกที่มีคุณภาพไม่เหมาะสมได้ง่ายๆ เวลาที่ต้องเลือกซื้ออาหารมารับประทานนะคะ ตลอดจนยังใช้เป็นแนวทางในการระบุว่า อาหารที่อยู่ตรงหน้าเราเหมาะสมไหมที่จะรับประทานเข้าไป ซึ่งหลายอย่างก็เป็นข้อมูลที่คนทั่วไปอาจจะยังไม่รู้มาก่อน ดังนั้นต้องอ่านเลยค่ะ กับข้อมูลที่น่าสนใจดังต่อไปนี้ 1. รสชาติเปลี่ยนไป เราทุกคนคงเคยเจอกับอาหารที่รสชาติเปลี่ยนไปจากเดิม ไม่ว่าจะจืดไป เค็มไปหรือมีรสเปรี้ยวผิดปกติ ซึ่งหลายคนอาจมองข้ามไป และคิดว่าเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่รู้ไหมว่านี่คือสิ่งที่บอกว่าอาหารนั้น อาจจะไม่ถูกสุขลักษณะตามหลักสุขาภิบาลอาหารแล้วนะคะ โดยอาหารที่รสชาติผิดเพี้ยนไปนั้น มักบ่งบอกถึงการเน่าเสียหรือการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ที่ไม่พึงประสงค์ การที่อาหารมีรสชาติเปลี่ยนไปเช่นนี้ ไม่ใช่แค่เรื่องของความอร่อยที่ลดลง แต่คือความเสี่ยงต่อสุขอนามัยที่อาจนำไปสู่อาการต่างๆ เพราะฉะนั้น หากพบว่าอาหารที่กำลังจะรับประทานมีรสชาติที่ผิดแปลกไปจากเดิม ไม่ควรลองชิมหรือฝืนกินต่อเด็ดขาด ควรทิ้งทันทีเพื่อสุขอนามัยของตัวเราเองและคนรอบข้างค่ะ 2. มีสิ่งแปลกปลอมปนเปื้อน หลายคนคงเคยได้ยินเรื่องราวหรืออาจเคยเจอประสบการณ์ตรง ที่ว่ามีสิ่งแปลกปลอมปนเปื้อนอยู่ในอาหาร ไม่ว่าจะเป็นเส้นผม แมลง ชิ้นส่วนพลาสติก หรือแม้แต่เศษดินทราย ซึ่งหลายคนอาจมองว่าเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ หรือแค่หยิบทิ้งไปแล้วกินต่อ แต่แท้จริงแล้วนี่คือสิ่งที่บ่งบอกว่า อาหารนั้นไม่ได้มาตรฐานตามหลักสุขาภิบาลอาหาร และไม่ควรถูกมองข้ามไปโดยเด็ดขาด เพราะว่าการที่อาหารมีสิ่งแปลกปลอมปนเปื้อน มักสะท้อนถึงหลายปัญหาในกระบวนการผลิต การปรุง หรือการจัดเก็บ เช่น ขาดสุขอนามัยของผู้ประกอบอาหาร อุปกรณ์ที่ใช้ไม่สะอาดเพียงพอ สถานที่ปรุงไม่ถูกสุขลักษณะ หรือมีการจัดการวัตถุดิบที่ไม่ดีพอ ซึ่งสิ่งแปลกปลอมเหล่านี้ไม่ได้แค่ทำให้เสียความรู้สึกเท่านั้น แต่ยังอาจนำไปสู่อันตรายต่อสุขอนามัยได้ ดังนั้นหากเจอสิ่งแปลกปลอมในอาหารที่กำลังจะกิน ไม่ควรเสี่ยงกินต่อเด็ดขาด ควรแจ้งผู้จำหน่ายหรือร้านค้าให้รับทราบ และหลีกเลี่ยงการบริโภคเพื่อความปลอดภัยของตัวเราเอง ซึ่งการใส่ใจเรื่องสิ่งแปลกปลอมในอาหาร จึงเป็นเรื่องสำคัญที่เราทุกคนควรตระหนักค่ะ 3. มีการปนเปื้อนของสารเคมี คุณผู้อ่านรู้ไหมคะว่า อาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ไม่ได้จำกัดอยู่แค่เรื่องความสะอาดเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความเสี่ยงจากการปนเปื้อนของสารเคมีด้วย ที่มักมาพร้อมกับรูปลักษณ์ที่ผิดแปลกไปจากเดิม สารเคมีอาจมาจากหลายแหล่ง เช่น ยาฆ่าแมลงที่ตกค้างในพืชผักผลไม้ สารเร่งเนื้อแดงในเนื้อสัตว์ สารกันบูดที่ใส่มากเกินไป หรือแม้แต่ภาชนะบรรจุที่ไม่ปลอดภัย สารเคมีบางชนิดอาจไม่มีกลิ่นหรือรสชาติที่ผิดปกติ ทำให้เราเผลอบริโภคเข้าไปโดยไม่รู้ตัว แต่เมื่อสะสมในร่างกายเป็นเวลานาน ก็อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้ ตั้งแต่การระคายเคืองไปจนถึงร้ายแรง ดังนั้นการใส่ใจเลือกซื้ออาหารจากแหล่งที่เชื่อถือได้ และสังเกตความผิดปกติของอาหารก่อนบริโภค จึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อป้องกันอันตรายจากสารเคมีปนเปื้อนค่ะ 4. สีผิดเพี้ยนไปจากปกติ การที่อาหารมีสีผิดเพี้ยนไปจากเดิม มักบ่งบอกถึงการเน่าเสีย หรือการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ที่ไม่พึงประสงค์ค่ะ ซึ่งจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีในอาหาร และส่งผลให้สีของอาหารเปลี่ยนไป ตัวอย่างเช่น การเกิดเชื้อราบนขนมปังที่มีจุดสีเขียวหรือดำ ซึ่งการบริโภคอาหารที่มีสีผิดปกติไม่ได้แค่ทำให้เสียความน่ากินเท่านั้น แต่ยังเสี่ยงต่อการได้รับสิ่งปนเปื้อนซึ่งอาจนำไปสู่อาการต่างๆ ได้ ดังนั้นหากพบว่าอาหารที่กำลังจะรับประทานมีสีที่แปลกไปจากเดิม ไม่ควรลองชิมหรือฝืนกินต่อเด็ดขาดนะคะ 5. เนื้อสัมผัสผิดปกติ หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่า อาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะมักมีเนื้อสัมผัสที่ผิดปกติ และนี่เป็นสัญญาณเตือนที่เราควรใส่ใจเป็นพิเศษ เพราะเนื้อสัมผัสที่เปลี่ยนไป ไม่ว่าจะเป็นการที่อาหารนิ่มเละกว่าปกติ มีเมือก หรือแข็งกระด้างผิดธรรมชาติ ล้วนบ่งชี้ว่าอาหารนั้นอาจมีการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์หรือเกิดการเสื่อมเสีย ดังนั้นการสังเกตเนื้อสัมผัสจึงเป็นด่านแรกที่สำคัญ ในการหลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะค่ะ 6. มีกลิ่นผิดปกติหรือบูดเสีย ลองนึกภาพว่าเรากำลังจะกินเมนูอร่อยๆ ที่เป็นอาหารจานโปรด แต่ทันทีที่ยกขึ้นมาก็ได้กลิ่นแปลกๆ กลิ่นเหม็นเปรี้ยว กลิ่นฉุน หรือกลิ่นอับที่ผิดไปจากปกติ นี่ไม่ใช่เรื่องเล็กน้อยที่ควรละเลยเด็ดขาดค่ะ เพราะกลิ่นที่ผิดปกติโดยเฉพาะกลิ่นบูดเสีย คือสิ่งที่บอกเราได้ชัดเจนที่สุดอย่างหนึ่งว่า อาหารนั้นไม่ถูกสุขลักษณะตามหลักสุขาภิบาลอาหาร และไม่ควรบริโภคโดยเด็ดขาด ซึ่งการบริโภคอาหารที่มีกลิ่นบูดเสียหรือผิดปกติ ไม่ได้แค่ทำให้เสียรสชาติเท่านั้น แต่ยังเสี่ยงต่อการได้รับสารพิษจากจุลินทรีย์ ดังนั้นหากอาหารมีกลิ่นที่แปลกไปจากเดิม แม้จะเพียงเล็กน้อยก็ไม่ควรลองชิมหรือฝืนกินต่อ แต่ควรทิ้งทันที เพราะการใส่ใจในเรื่องของกลิ่นอาหาร เป็นสิ่งสำคัญพื้นฐานที่เราทุกคนควรตระหนักค่ะ 7. บรรจุภัณฑ์ชำรุดเสียหาย บรรจุภัณฑ์ที่บุบ ฉีกขาด มีรอยรั่ว หรือแม้แต่บวมผิดรูป สามารถเป็นช่องทางให้สิ่งสกปรกหรือสารเคมีจากภายนอกเข้าไปปนเปื้อนในอาหารได้ง่ายๆ ทำให้คุณค่าทางโภชนาการลดลง และที่สำคัญคือมีคุณภาพลดลง ดังนั้นการเลือกซื้ออาหารจึงควรสังเกตบรรจุภัณฑ์ให้ดี หากพบว่ามีจุดไหนเสียหายหรือไม่สมบูรณ์ ก็ควรหลีกเลี่ยงและไม่ซื้อเด็ดขาดค่ะ 8. หมดอายุหรือไม่มีฉลาก อาหารที่หมดอายุแล้ว แม้จะดูปกติภายนอก ก็อาจมีสิ่งปนเปื้อนที่มองไม่เห็นเจริญเติบโตอยู่ หรือคุณค่าทางโภชนาการเสื่อมถอยลงจนไม่ดีต่อร่างกาย ส่วนอาหารที่ไม่มีฉลากนั้นยิ่งน่ากังวลมากๆ นะคะทุกคน เพราะเราไม่สามารถรู้ได้เลยว่าผลิตที่ไหน เมื่อไหร่ มีส่วนผสมอะไรบ้าง หรือเก็บรักษาอย่างไร ทำให้เราเสี่ยงที่จะได้รับอันตรายจากสารปนเปื้อนหรือส่วนผสมที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้ ซึ่งการใส่ใจตรวจสอบวันหมดอายุและมองหาฉลากที่ชัดเจนก่อนซื้ออาหาร จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อปกป้องสุขอนามัยของเราและคนที่เรารักค่ะ 9. การเก็บรักษาไม่เหมาะสม รู้ไหมคะว่า อาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ไม่ได้หมายถึงแค่อาหารที่สกปรกตั้งแต่แรกเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงอาหารที่เก็บรักษาไม่เหมาะสม ซึ่งเป็นต้นเหตุสำคัญของปัญหาที่เรามักมองข้าม การเก็บอาหารไว้ในอุณหภูมิที่ไม่ถูกต้อง ปล่อยให้อาหารสัมผัสกับอากาศหรือสิ่งสกปรกโดยตรง หรือแม้กระทั่งการจัดเก็บรวมกับสารเคมี ก็ล้วนแต่ส่งผลให้อาหารเสื่อมคุณภาพอย่างรวดเร็ว มีจุลินทรีย์เจริญเติบโต หรือเกิดการปนเปื้อนจากสารอันตรายได้ง่ายๆ ทำให้แม้แต่อาหารที่ปรุงสุกใหม่ๆ ก็ไม่เหมาะสมต่อการบริโภค ดังนั้นการใส่ใจเรื่องการจัดเก็บอาหารให้ถูกวิธี ทั้งอุณหภูมิ ความสะอาด และภาชนะที่เหมาะสม จึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อให้เรามั่นใจได้ว่าอาหารที่เรากินนั้นเหมาะสม มีคุณภาพดีและยังคงคุณค่าทางโภชนาการตามธรรมชาติค่ะ และนั่นคือ 9 ลักษณะที่สามารถพบได้ในอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะค่ะ ซึ่งการที่เราเข้าใจว่าอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะเป็นอย่างไรนั้นสำคัญอย่างยิ่ง ที่ไม่ใช่แค่เพื่อเลี่ยงการเจ็บป่วยเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับสุขอนามัยที่ดีในชีวิตประจำวันอีกด้วย และการเรียนรู้เรื่องนี้ทำให้เราสามารถตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาดในการเลือกซื้อและบริโภคอาหาร เช่น การสังเกตวันหมดอายุ สี กลิ่น หรือลักษณะผิดปกติของอาหาร นอกจากนี้ยังช่วยให้เราตระหนักถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการเตรียมอาหารที่ไม่สะอาด หรือการจัดเก็บที่ไม่ถูกต้อง ซึ่งล้วนส่งผลกระทบโดยตรงต่อร่างกายของเราและคนที่เรารักในระยะยาว ดังนั้นการมีความรู้พื้นฐานในประเด็นนี้จึงเป็นเกราะป้องกันที่สำคัญ ช่วยให้เราดำเนินชีวิตแบบมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้ค่ะ เพราะผู้เขียนเองก็เรียนรู้เรื่องนี้ตลอดค่ะ ที่ในทุกๆ วันให้ความสำคัญเกี่ยวกับการเลือกซื้ออาหารที่ดีมีคุณภาพ การจัดเก็บและรักษาความสดใหม่ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีคุณภาพไม่ดีและอื่นๆ ตามที่จะเป็นไปได้ในแต่ละวัน ที่โดยส่วนตัวแล้วผู้เขียนก็เคยเห็นอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะมาบ้างค่ะ ในบางทีก็เป็นอาหารจากในบ้านของตัวเองที่เราอาจจะลืมจัดเก็บจนทำให้บูดเสีย ดังนั้นก็อย่าลืมนำข้อมูลในนี้ไปเป็นแนวทางเพื่อหลีกเลี่ยงอาหารที่คุณภาพไม่ดีและไม่ถูกหลักสุขาภิบาลนะคะ ด้วยความตั้งใจ ผู้เขียนหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับคุณผู้อ่านไม่มากก็น้อย หากสนใจเนื้อหาเช่นนี้อีก อย่าลืมกดติดตามหรือบุ๊กมาร์กโปรไฟล์ไว้ เพื่อรับข้อมูลใหม่ๆ ในบทความต่อไป และถ้าต้องการอ่านบทความทั้งหมดโดยผู้เขียน ให้กดที่รูปโปรไฟล์ใต้ชื่อบทความนี้ได้เลยค่ะ เครดิตรูปภาพประกอบบทความ รูปภาพทำหน้าปก โดย Jcomp จาก FREEPIK และออกแบบหน้าปกโดยผู้เขียน ใน Canva รูปภาพประกอบเนื้อหา: ภาพที่ 1-2 โดยผู้เขียน, ภาพที่ 3 โดย Joshua Hoehne จาก Unsplash และภาพที่ 4 โดย Nik จาก Unsplash เกี่ยวกับผู้เขียน ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล จบการศึกษา: พยาบาลศาสตรบัณฑิต จากวิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม กระทรวงสาธารณสุข และสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต (อนามัยสิ่งแวดล้อม) จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น มีความสนใจและประสบการณ์เกี่ยวกับ: สุขภาพ จิตวิทยาเชิงบวก การบำบัดน้ำเสียและกำจัดสิ่งปฏิกูล ทริคเด็ดเลือกลูกชิ้น มีคุณภาพ แบบไหนดี ดูสะอาดน่าซื้อ 9 ทริคเลือกเห็ดออรินจิ แบบไหนดี สดและใหม่ ไม่มีกลิ่นเหม็นอับ 8 วิธีเลือกปลาทูน่ากระป๋อง แบบไหนดี น่าซื้อมาทำอาหาร หิวใช่ไหม อยากหาของกินอร่อย ๆ ใช่หรือเปล่า ส่องร้านเด็ดร้านดังได้ที่ App TrueID โหลดฟรี !