บ้านยาง เป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ ที่ซ่อนตัวอยู่ท่ามกลางหุบเขา ใน ต.แม่งอน อ.ฝาก จ.เชียงใหม่ หรือก่อนจะขึ้นไปยังดอยอ่างข่าง ประชาชนในหมู่บ้านส่วนใหญ่เป็นชาวจีนยูนนานที่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานตั้งแต่ปี พ.ศ.2459 หรือ 100 กว่าปีที่แล้ว เอกลักษณ์ของบ้านยาง คือการคงไว้ซึ่งวัฒนธรรมของชาวจีนยูนานไว้อย่างเหนียวแน่น เมื่อเข้ามาในหมู่บ้าน เราจะได้เห็นบ้านเรือนทั้งเก่าและใหม่ตามแบบของชาวจีนยูนนาน อาคารศาลเจ้า ป้ายข้อความภาษาจีนและภาษาไทยปะปนกันไป บางครั้งบางคราวการได้ยินคนในชุมชนคุยกันก็เป็นภาษาจีนก็มี จนนึกสงสัยหลายครั้งว่า นี่เราอยู่ในประเทศไหนกันแน่นะ ? นอกจากบรรยากาศหมู่บ้านที่เงียบสงบแล้ว สิ่งหนึ่งที่ผู้เขียนประทับใจที่สุดของ วัฒนธรรมทางด้านอาหารของที่นี่ ด้วยความที่คนในชุมชนเป็นเชื้อสายจีนยูนนาน ซึ่งชาวยูนนานนั้นโดดเด่นในเรื่องการทำอาหารอยู่แล้ว อาหารการกินของที่นี่จึงอร่อย และถูกปากคนเชื้อสายไทยอย่างเราแน่นอน “บะหมี่ไข่” บะหมี่ไข่เส้นสด สูตรโบราณร่วมร้อยปี ที่สืบทอดมาจากบรรพบุรษ ซึ่งทำเองกันโดยสองสามีภรรยาเจ้าของร้าน เรียกได้ว่าเป็นบะหมี่โฮมเมดเลยก็ว่าได้ โดยวางขายแค่เฉพาะที่หน้าร้านเท่านั้น บอกเลยว่าใครอยากจะชิมต้องมาที่บ้านยางเท่านั้น “ขนมก้ามปู” ขนมแป้งทอดเป็นแท่งยาวๆ ลักษณะคล้ายกับก้ามปู สูตรโบราณของคนจีนยูนนาน ซึ่งเจ้าของร้านเป็นชาวไทยเชื้อสายจีนมุสลิม ทานคู่กับน้ำชาร้อน ๆ เข้ากันดีนัก แน่นอนว่าขนมชนิดนี้วางขายแค่ที่หน้าบ้านเท่านั้น หากอยากมาก็ต้องมาที่บ้านยางเช่นเคย “ขนมเปี๊ยะ” แบบจีนยูนนานแท้ ๆ แป้งบาง ก้อนใหญ่ ใส่ไส้ถั่วแดงผสมกับถั่วดำแน่น ๆ แบบจัดเต็ม “เกี๊ยวซ่าสูตรยูนนาน” เกี๊ยวแผ่นบางโฮมเมด หลังจากนึ่งสุกแล้ว จึงนำไปทอด ได้เกี๊ยวซ่ากรอบนอกนุ่มใน ทานคู่กับน้ำจิ้มสูตรเฉพาะ “ข้าวซอยตัด” เดิมเป็นขนมที่ชาวจีนยูนานมักทำในช่วงเทศกาลต่าง ๆ รสชาติไม่หวานเลี่ยน หอมอร่อย ไม่แต่งกลิ่น ซึ่งปัจจุบันข้าวซอยตัดที่นี่ได้ทำเพื่อส่งขายไปยังร้านของฝากต่าง ๆ ในจังหวัดเชียงใหม่นั่นเอง “ข้าวซอยอิสลาม” ทั้งข้าวซอยและข้าวซอยเนื้อ เส้นทำเองตามแบบต้นตำหรับจีนยูนนาน เหนียมนุ่ม ที่หาทานที่ไม่ได้ รับประทานเคียงกับผักกาดดองสูตรยูนนาน เป็นที่ถูกอกถูกใจแก่นักท่องเที่ยวและคนในชุมชนที่แวะเวียนมากินไม่ขาดสาย และสุดท้ายเมนูที่น่าเสียดายที่เราไปในช่วงที่ชุมชนยังไม่ได้ทำ จึงไม่ได้รูปมาภาพมาฝากผู้อ่านทุกคน นั่นก็คือ ... “เนื้อน้ำค้าง” กระบวนการถนอมอาหารแบบจีนยูนนาน โดยจะทำเฉพาะในช่วงหน้าหนาวเท่านั้น คือการนำเนื้อสัตว์ไปหมักกับเกลือ แล้วแขวนทิ้งไว้นอกบ้าน ให้เนื้อได้รับน้ำค้างในเวลากลางคืน และโดนแดดในเวลากลางวัน สามารถเก็บได้นานหลายเดือน และนี่ก็เป็นส่วนหนึ่งของอาหารที่มีหลากหลายมากในชุมชนเล็ก ๆ แห่งนี้ ที่รอให้นักท่องเที่ยวมาสัมผัส นอกจากเรื่องอาหารแล้ว บ้านยางยังมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจไม่น้อย เช่น พิพิธภัณฑ์โรงงานหลวงที่ 1 (ฝาง) หรือจะมาพักโฮมสเตย์บ้านยาง เดินชมหมู่บ้านบรรยากาศชิล ๆ ก็ดีไม่ใช่น้อย การเดินทางมาท่องเที่ยวบ้านยาง สามารถมาได้ตลอดทั้งปี หรืออยากจะฟินที่สุด ต้องมาช่วงหน้าหนาว อากาศเย็น ๆ ก่อนไปดอยอ่างข่าง แวะมาสัมผัสวิถีชุมชนที่นี่ ก็เป็นทางเลือกที่ดีเหมือนกันนะคะ ภาพประกอบโดย : ผู้เขียน