ต้นเดือนเมษาแบบนี้ เป็นช่วงที่อากาศร้อนมาก พออากาศร้อนก็ไปเร่งกระบวนการให้ผลไม้สุกเร็วขึ้น โดยเฉพาะมะม่วงพื้นบ้าน ช่วงนี้ก็จะสุกเยอะหน่อย ที่บ้านปลูกมะม่วงไว้ 4 สายพันธุ์และมีมะม่วงสายพันธุ์พื้นบ้านอยู่ต้นหนึ่ง ชื่อว่า มะม่วงกำปั้น ปีนี้ออกลูกดกกว่าทุกปี แต่ลูกก็ไม่ใหญ่มากนัก ขนาดเท่ากำปั้นเด็ก เพราะว่าอากาศแห้งแล้ง แต่ก่อนนี้ขนาดเท่ากำปั้นแรมโบ้เลยนะครับ ได้กินแค่ 3 ลูกนี่อิ่มไปทั้งวัน ทุกเช้า ผมจะเก็บมะม่วงกำปั้นที่สุกและหล่นอยู่บนพื้นดินคราวละ 5-10 ลูก แค่กินลูกที่หล่นมากินก็จะกินไม่ทันแล้วล่ะครับ นอกจากจะกินเป็นผลไม้ เป็นอาหารว่างช่วงสายและช่วงบ่ายของทุกวันแล้วก็น่าจะเอาไปทำอย่างอื่นด้วย เท่าที่นึกได้ คือ สมัยเป็นเด็กเคยกินมะม่วงกับข้าว ก็เลยอยากจะรื้อฟื้นสูตรอาหารจากผลไม้เมนูนี้มาแบ่งปันกันทุกคนอีกครั้งหนึ่ง นั่นคือ “ข้าวสวยมะม่วงจิ้มแจ่ว” วิธีการทำมีดังนี้ 1. เตรียมมะม่วงสุกที่เนื้อไม่เละ เป็นมะม่วงอะไรก็ได้ ถ้าเป็นมะม่วงสุกตามธรรมชาติจะดีมาก ผมใช้มะม่วงกำปั้น เนื้อนุ่มไม่เละ ประมาณ 7 ลูกสำหรับข้าว 1 กล้องน่าจะพอดี 2.ปอกเปลือกฝานเป็นชิ้น ผมจะฝานเป็นชิ้นใหญ่หน่อยก็คือ 1 ลูก ฝานเป็น 2 ชิ้น คือ ซีกซ้ายกับซีกขวาของลูก จากนั้นก็ฝานซีกละครึ่ง ก็จะได้รวมทั้งหมด 4 ชิ้นต่อ 1 ลูก 3. เอามะม่วงที่ปอกเปลือกแล้ว ใส่ถ้วย ใส่กล่องหรือภาชนอะไรก็ได้ ผมเอาใส่กล่อง เพราะสะดวกพอดีว่าชอบเดินเล่นไปพลาง กินข้าวไปพลาง เดินอยู่ในสวน ชมวิว ฟังเสียงนกเสียงกา ดูต้นไม้ใบหญ้า ดูอะไรไปเรื่อยนะครับ 4.ตักข้าวสวยร้อน ๆ มาใส่มุมด้านหนึ่ง ปริมาณข้าวสวยกับมะม่วงนั้นอยู่ที่ความพึงพอใจแต่ละคนว่าชอบอะไรมากน้อยกว่ากัน 5.เตรียมเครื่องปรุง ที่จะใส่ประกอบด้วย คือ 1)พริกผงแบบตำมือ (ไม่ใช่พริกป่นนะครับ) 2)เกลือ 3)น้ำปลาร้าสุก 4)ข้าวคั่วใหม่ 5)เครื่องเคียงอื่น ๆ ที่ชอบ 6.เริ่มปรุงได้ด้วยการ โรยเกลือบางๆ ราว 1 ช้อนชาและข้าวคั่วใหม่ 1ช้อนโต๊ะ ทั้งฝั่งข้าวสวยและฝั่งมะม่วงสุกนะครับ 7.ตามด้วยน้ำปลาร้าสุก 1 ช้อนโต๊ะ พริกผงแบบตำมือ 1 ช้อนโต๊ะ ทั้ง 2 อย่างนี้ ใส่เฉพาะด้านมะม่วงสุกเท่านั้น จากนั้นก็คนให้เข้ากัน 8.ตามด้วยเครื่องเคียงที่ชอบ ผมใส่กกระเทียมไทยกลีบเล็ก หอมแดงเล็ก บางคนก็อาจจะใส่พริกไทยลงไปก็ได้แล้วแต่จะรังสรรค์เพิ่มเติมใจชอบเลยครับ วิธีรับประทานจะมี 2 แบบคือ 1)ตักข้าวสวยแล้วก็ตามด้วยมะม่วง 2.ตักข้าวสวยกับมะม่วงปนกัน ทั้ง 2 วิธีก็จะได้ความรู้สึกของรสสัมผัสต่างกัน คือ ผมว่าต้องลองถึงจะรู้ เมนูอาหารสูตรนี้ ผมกินมาตั้งแต่เด็กช่วงหน้าร้อนนี่แหละ แล้วก็ไม่ได้กินมานานมาก บางคนอาจจะรู้สึกว่า มะม่วงเป็นผลไม้ หากเอามาเป็นกับข้าวแล้วมันจะเป็นยังไง คือ ส่วนใหญ่เคยกินแต่ข้าวเหนียวมะม่วงใช่ไหมครับ ก็จะเป็นของหวานที่ขึ้นชื่อและใคร ๆ ก็รู้จัก แต่เมนู “ข้าวสวยมะม่วงคลุกน้ำแจ่ว” นี้เป็นกับข้าวมื้อหนึ่ง เวลามันเข้าเนื้อกัน รสชาติกลมกล่อมมากจนปล่อยมือไม่ได้เลยหล่ะ ภาพถ่ายโดยผู้เขียน