ชนชาวมอญถือเป็นชนชาติที่มีเอกลักษณ์และมีการสืบทอดวิถี วัฒนธรรมต่าง ๆ ของตัวเองได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะ ภาษา การแต่งกาย งานประเพณี และอาหารก็เป็นหนึ่งในนั้น และข้าวแช่ก็ถือเป็นเมนูเอกของชนชาวมอญอีกเมนูหนึ่ง และชาวมอญก็กระจายกันไปอยู่ทั่วประเทศไทย ที่นครสวรรค์ก็เป็นอีกหนึ่งพื้นที่ ทีมีชาวมอญอาศัยอยู่ วันนี้จะพาไปดูว่าเมนูข้าวแช่ของชาวมอญในนครสวรรค์เป็นอย่างไร ข้าวแช่คือการเอาข้าวสุกขัดแช่กับน้ำเย็นมักใช้น้ำดอกไม้ กินกับเคื่องเคียงต่าง ๆ เช่น ลูกกะปิ พริกหยวกสอดไส้ หัวไชโป๊วผัดหวาน กระเทียมดองผัดไข่ ปลาเค็ม หมูฝอยหรือหมูหวาน ปลาเกลือแบบที่ใช้โรยหน้าข้าวเหนียว บางที่จะมีไข่เค็ม ส่วนในพื้นที่ติดทะเลก็อาจจะมีส่วนของเนื้อปลาผัดหวานหรือว่าวัตถุดิบจากทะเลเข้ามาด้วย แล้วแต่พื้นที่ ข้าว หุงแบบไม่เช็ดน้ำ คนเป็นระยะ แค่สุกไม่ให้เม็ดแตกตัวมาก แล้วนำมาล้างน้ำเอาเมือกหรือยางข้าวออกให้หมด การกิน จะไม่ใส่เครื่องเคียงไปในข้าว เพราะจะทำให้ความคาวไปกลบความหอมของน้ำแช่ จะนิยมกินเครื่องเคียงแล้วกินข้าวตาม ชาวมอญมีความเชื่อว่า สมัยก่อน จะไม่ทำภายในบ้าน หรือใต้หลังคา จะไปทำรวมกันที่ลานกลางบ้าน ฝ่ายชายก็เตรียมสถานที่ทำบุญวันสงกรานต์ ฝ่ายหญิงก็ร่วมกันทำข้าวแช่ ตามคำบอกเล่า เป็นการทำเพื่อบูชาเทวดา ถวายพระ และมอบให้ผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ ทำที่ลานกลางบ้าน เหมือนกุศโลบายสร้างความสามัคคี ในบางพื้นที่อาจจะมีข้าวแช่ขายอยู่ทั้งปีตามความนิยมของคนในท้องที่ แต่ที่นครสวรรค์ หลัก ๆ จะหาทานข้าวแช่ได้ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ที่บ้านมอญ ต.บ้านแก่ง อ.เมือง จ.นครสวรรค์ และ ต.บางมะฝ่อ อ.โกรกพระ จ.นครสวรรค์ ใครที่สนใจอยากมาชิมข้าวแช่และอยากมาเที่ยวงานสงกรานต์แบบชาวมอญก็แนะนำให้มาเที่ยวที่นี่ได้ ขอบคุณข้อมูลดี ๆ จากคุณเอก วิทยากรประจำศูนย์การเรียนรู้บ้านมอญด้วนครับ รูปทั้งหมดุ่ายจากสถานที่จริง ใน บานมอญ ต.บ้างแก่ง อ.เมือง จ.นครสวรรค์