กินดีสุขภาพดี “ผักโมง” ไม้ยืนต้นขนาดกลางแบบตามในภาพนี้ผมไม่ได้เห็นมานานแล้ว เพิ่งมาเห็นที่ข้าง ๆ รั้วริมถนนในหมู่บ้าน ผมเลยเดินกลับไปถามลุงบ้านใกล้ ๆ ว่าต้นนี้เขาเรียกว่าต้นอะไร ? ลุงแกตอบว่า “เขาเอิ้นผักโมง” แกตอบผมเป็นภาษาอิสาน เวลาเจออะไรแปลก ๆ ผมมักชอบเด็ดใส่ปากเสมอ ใบผักโมงนี้ออกจะรสเปรี้ยว ๆ อมฝาดนิดหน่อย สมัยอยู่บ้านนอกผักโมงนี้จะพบมากอยู่แถว ๆ ลำอีฮีน ในเขตอำเภอนากลาง จังหวัดหนองบ้วลำพู แต่ต้นที่ถ่ายรูปไว้มาลงนี้เป็นผักโมงที่ชาวบ้านเขาขุดเอาเบี้ยมันมาปลูกไว้นานแล้ว ผักโมงนี้มักนิยมนำมารับประทานเหมือนผักทั่ว ๆ ไป เช่นผักกาด กินดิบ ๆ กับป่นกับแจ่ว กับลาบก็อร่อย เช่นลาบปลาดุก ลาบนก ลาบไก่ มีวิตามินสูงว่างั้น ขนาดกินเปล่า ๆ ก็อร่อยรสมันจะออกเปรี้ยว ๆ และส่วนที่นิยมนำมารับประทานส่วนมากจะเป็นใบอ่อน ๆ อย่างตามในภาพนี้กำลังงามเลย เด็ดไปใส่พาข้าวกินกับป่นปลาหมอในตอนเช้า ๆ ข้าวเหนียวพึ่งนึ่งสุกใหม่ ๆ โอ้โหพี่น้อง อร่อยอย่าบอกใครเชียว ผักนี้สมัยผมยังเป็นเด็กน้อย พวกเราจะต้อนควายไปลำอีฮีน ไกลจากหมู่บ้านสักห้ากิโลฯ ต้นผักโมงนี้จะขึ้นตามริม ๆ ลำอีฮีน ไปเจอใบกำลังอ่อน ๆ แบบนี้ เรามักจะเก็บใส่ย่ามไว้ จากนั้นก็เลาะหายิงนกยิงกะปอมตามป่าลำอีฮีน นกแถว ๆ ป่าลำอีฮีนนี้เยอะมากสมัยนั้น กะปอมนี้ก็เยอะ เด็กเลี้ยงควายสมัยโน้นเราจะมีอาวุธประจำกายแทบทุกคน นั่นคือหนังสะติ้ก แต่ละคนฝีมือนี้โอ้โหระดับแม่น ๆ ทั้งนั้น กะปอมนี้กว่าจะเที่ยงหิวข้าว บางวันได้เป็นร้อย ๆ ตัวเลยก็มี ได้มาก็ลอกหนังออก ล้างน้ำคลุกเกลือ ไปตัดไม้ไผ่ลำอ่อน ๆ มาทำเป็นหีบไม้โดยผ่าครึ่งความห่างสักสองปล้อง จากนั้นจึงม้วนตัวกะปอมเข้าในหีบมัดด้วยตอก จากนั้นก็นำไปย่างไฟ กินกันทีวันหนึ่ง ๆ เป็นสิบ ๆ หีบ เพราะเรามีกันหลายคน พวกนักล่านี้แผนกหนึ่ง ฝ่ายพวกเฝ้าดูควายนี้มักเป็นพวกผู้หญิง แต่พอหลังกินข้าวเที่ยงแล้ว ตอนนี้ก็ตัวใครตัวมันล่ะครับ คือไปหายิงใส่ย่ามกลับบ้านไปเป็นอาหารในตอนเย็น ๆ เห็นผักโมงนี้แล้วชวนให้คิดถึงอดีต ย่างกะปอมสุกใหม่ ๆ จับวางพาดบนเขียง ใช้มีดสับ ๆ ๆ ๆ แหลกบ้างไม่แหลกบ้าง จากนั้นซอยหัวหอมที่ไปเก็บมาตามโพนนาโยนตามลงไป เติมแจ่วบองสักหน่อย ใส่ข้าวคั่วที่เตรียมมาจากบ้านโรยลงไปพอหอม จากนั้นใส่มะม่วงป่าสับเป็นฝอย ๆ ตามลงไป คน ๆ ให้เข้ากัน ไม่พอเติมแจ่วบอง ชิมรส โอ้โหพี่น้อง อย่างนี้เขาเรียกก้อยกะปอมป่า กะปอมก็คือกิ้งก่านั่นเอง กินกับข้าวเหนียวแกล้มผักโมง ผักอีฮีน หิว ๆตอนเที่ยง ๆ อร่อยขนาด การกินดีอยู่ดีถือเป็นการเสริมสร้างสุขภาพอย่างหนึ่ง เช่นกินอาหารอร่อย ๆ มีประโยชน์ต่อร่างกาย อย่างผักโมงนี้ผมว่ายอดอร่อยเลยล่ะครับ วิตามีนสูงเป็นพืชผักพื้นบ้านที่คนทั่ว ๆ ไปรู้จักน้อยมาก ขอให้คนที่อ่านเรื่องนี้อยู่ดีกินดีและมีสุขภาพแข็งแรงทุกท่านนะครับ ของคุณและสวัสดีครับผม เรื่องและภาพดดยผู้เขียน ลูกอีสาน